– I hate you, mom
– I love you
– I hate you (giọng to hơn và kéo dài hơn)
– I love you (giọng tôi y như cũ)
– I hate you, hate you (môi trề ra hờn dỗi)
– I love you forever… no matter what you say or what you do. Forever!
Đây là đoạn hội thoại diễn ra gần đây giữa 2 chúng tôi: Má và Con.
Dạo này cô gái nhỏ nhà tôi có thói quen kêu lên “I hate you” những khi cô ấy không vừa ý. Mỗi lần như thế, tôi lại trả lời cô gái nhỏ đúng 1 câu “I love you!”
Trong một bối cảnh tương tự cách đây vài năm, cậu lớn có lần chất vấn tôi (theo cái kiểu nửa hờn dỗi nửa thách thức).
– Má, nếu con ghét má thì sao?
– À, má có thể hỏi vì sao được hem?
– Không, con muốn biết con ghét má thì má có ghét con không?
– À, má nghĩ má vẫn yêu con. (hơi chựng lại vì lần đầu tiên chạm vào câu hỏi kiểu này)
– Nếu con ghét và không thèm nói chuyện với má thì sao?
– Uhm… đó là lựa chọn của con. Má tôn trọng lựa chọn đó, nhưng má thì vẫn cứ yêu con.
– Nếu con nghỉ chơi má luôn, không thèm nói chuyện với má mãi mãi thì sao? (Cậu nhỏ hỏi tiếp sau vài giây băn khoăn)
– Má sẽ buồn, rất buồn. Nếu con nghỉ chơi má luôn thì chắc mình có chuyện gì lớn lắm. Anyway, má vẫn cứ yêu con.
– Nếu con đánh má thì sao?
– Má sẽ báo công an. (Bà má tỉnh rụi)
– Ủa, sao má nói má yêu con mà má đi báo công an? (Thằng nhỏ chưng hửng, ngẩn tò te, quên mất cả cơn hờn dỗi)
– Má yêu con vì con là con trai của má. Má mãi mãi yêu con. Nhưng yêu con không có nghĩa là má dung dưỡng những hành vi sai trái của con. Con vi phạm 1 trong 3 quy định báo động đỏ thì má phải tự vệ chớ sao.
Sở dĩ có cái chốt điểm như trên là bởi hai đứa từ nhỏ đã thuộc lòng quy tắc: các con được thoả sức vượt rào, sáng tạo, thử thách. Tuy nhiên, có 3 giới hạn TUYỆT ĐỐI không được phép làm (được gọi là báo động ĐỎ).
1- Những điều làm tổn hại đến bản thân mình
2- Những điều làm tổn hại đến người khác
3- Những điều làm tổn hại đến môi trường sống (chẳng hạn như hành hạ động vật, tàn phá cây cối…)
3 quy định này được nhai đi nhai lại với từng ví dụ, trường hợp cụ thể. Có những ca khó được mổ xẻ cả đêm khiến bà má mệt quá lăn quay vì rối não. Tựu trung lại vẫn là tách bạch rất rõ, con người là con người, 1 hành vi không phải là cả con người. Yêu thương dành cho con người là mãi mãi, còn hành vi nào sai thì quyết liệt không nhân nhượng, không dung dưỡng, không đầu hàng.
Trong cơn giận, tôi nhằm khi la hét ỏm tỏi, nhưng tuyệt đối không dùng các phạm trù kiểu như: “con ngoan đi rồi má mới yêu con”, hoặc, “tại con không ngoan nên má không yêu con“ bla bla bla… Với tôi, đó là sự mơ hồ với các điều kiện nguỵ biện nửa vời. “Ngoan” là cái gì? Mà tại sao phải “ngoan” mới được yêu thương? Tại sao phải tôi làm cái này cho bạn thì bạn mới yêu tôi? Tại sao tôi phải này phải nọ tôi mới được nhìn nhận và thuộc về?
Với tôi, yêu thương là vô điều kiện, còn hành vi / thói quen tồi tệ như 1 cái ung nhọt mưng mủ nhức nhối luôn cần sự CAN ĐẢM để người trong cuộc đối diện mắm môi mắm lợi khoét sâu tận gốc mà cắt nó đi, để xứng đáng với tình yêu thương mà ta đã được nhận.
Hoặc tự tỉnh thức, hoặc cuộc đời sẽ tạt nước đá vào mặt mình. Đó là cái sự thật rất trần trụi và đáng giá mà đứa trẻ nào cũng cần phải học, để đủ sức trưởng-thành-đúng-tuổi!
_______//______
Nga Nguyễn – BL 03/08/2021
