HẠNH PHÚC VỚI CÁI ĐẦU MỞ (OPEN MINDED)
Bạn đang nhìn cuộc đời bằng cái đầu mở (open minded) hay cái đầu đóng (close minded)?
Liếc nhanh qua sơ đồ, ta sẽ dễ dàng nhận ra 3 mảng sau:
1. Mảng bự nhất là nguyên khối màu vàng
You don’t know what you don’t know – Bạn không biết cái thứ mà đó giờ bạn không hề có cơ hội được biết (chưa hề nghe nói tới, chưa từng được học, chưa khi nào được thấy…)
2. Mảng bự nhì là khối màu tím
What you know you don’t know – Bạn biết rõ điều bạn đang thiếu, điều bạn đang cần học, lỗ hổng mà bạn đang cần tích lũy bằng cách học từ sách, từ chuyên gia; học bằng quan sát và qua việc dấn thân trải nghiệm lĩnh vực mới
3. Còn cái mảng nhỏ nhất là khoảng xanh mang tên:
What I know – Điều tôi biết. Nó nhỏ xíu giữa vô vàn những điều bạn BIẾT là bạn THIẾU và những điều bạn KHÔNG BIẾT là mình THIẾU.
Chưa hết……
ĐIỀU NGUY HIỂM LẠI LÀ THỨ KHÔNG ĐƯỢC VẼ RA Ở ĐÂY
4. Mảng ẩn
I ASSUMPT / I THOUGHT I KNOW – Tôi TƯỞNG là tôi BIẾT hoặc tôi biết đâu đó 1 phần nhỏ, vậy nhưng tôi NGHĨ là tôi đã nắm toàn bộ từ gốc đến ngọn của vấn đề.
Chính mảng ẩn này mới là mảng thử thách con người nhất, bởi nó vướng phải mớ lùng nhùng giữa cái tôi tự ái, cái kiêu kỳ tự mãn hơn người, cái sự phán xét chủ quan và cả cảm giác kỳ thị áp đặt trong một sự hơn thua nào đó.
Chúng ta dễ dàng nhìn thấy trong 1 lớp huấn luyện, người tiếp thu nhiều nhất là người bước vào lớp với cái đầu RỖNG, như ly nước cạn, luôn háo hức trước những mảng kiến thức mới, những ví dụ lạ hay những trải nghiệm đáng giá mà chỉ có người thầy đang dạy mới có, họ không bị cái phán xét chủ quan bởi những trải nghiệm cá nhân về những gì đã đọc / học đóng kín tư duy. Ngược lại, những người khoanh tay nhìn đời bằng nửa con mắt thường vào lớp rồi đi ra tay trắng, đầu rỗng, tim khô héo.
Chúng ta thường nghe câu “gặp nhau nói gì nói đừng nói chuyện chính trị hay tôn giáo, dễ cãi nhau”!!! Đó là khi kẻ vô thần chửi người có Đạo, người Đạo này xách mé kẻ theo Đạo kia… Từ những khác biệt rất thông thường bỗng nhiên thúc đẩy biến thành những sự phán xét rất thiếu cơ sở và… đôi khi không tránh khỏi những chủ kiến cá nhân vơ đũa cả nắm hết sức… tào lao.
Trên mạng hàng ngày vẫn diễn ra các trận chiến bên sữa mẹ chửi sữa bò, bên sữa bò chửi sữa mẹ! Rồi bên tiêm vacine, bên thuận tự nhiên…
Chuyện sẽ rất bình thường nếu chỉ là những tranh biện với đầy đủ luận cứ khoa học. Nhưng không, nó trở nên biến dạng với những ngôn ngữ miệt thị lẫn nhau, phán xét nhau, móc nghéo, chửi bới đối phương, tấn công cá nhân… một cách rất cực đoan, đẩy các lý lẽ từ khoa học thành chủ quan ráo troi… Cuối cùng cái thành ra phe nào cũng trở nên rất chi là… cheap!!!
Này hỡi bạn mến thương, thế giới này bao la rộng lớn lắm. Rừng rất dày và biển cũng rất sâu… Điều ta biết chưa chắc đã đủ đầy, còn điều chưa biết thì như cát trên sa mạc. Sống với một cái đầu mở đem lại thứ hạnh phúc kỳ lạ từ việc tiếp nhận thông tin, lắng nghe đa chiều, tôn trọng sự khác biêt khi nó chẳng hại ai.
Làm theo hay không, ứng dụng như thế nào là quyền cá nhân của bạn, nhưng hãy dừng lại trước khi buông ra phán xét.
Khi lời nói tiêu cực được thảy ra, não bạn lập tức đóng lại (Close Minded)
Những phán xét, phê bình cực đoan, nhìn đâu cũng thấy tiêu cực… sẽ như một thứ rào chắn vô hình chặn ngang hơi thở, chế ngự mọi cảm xúc thong dong tự tại và cảm giác hồn nhiên tiếp nhận cái đa màu của sự sống.
Mở não ra, bạn sẽ cảm nhận từng tế bào trong não, từng mạch máu dưới da, từng nhịp đập trong tim thổn thức sung sướng khi thấy bản thân lớn lên từng giờ.
Mở cái đầu ra (Open Mind), còn có nghĩa là mở trái tim ra (Open Heart)
———
P/s: Ngày xưa dạy lớp Organization Behaviour, mình tập cho sinh viên hát bài này mỗi ngày. Đến ngày cuối cùng, cả lớp rưng rưng.
I AM FREE
I am a cloud, I am the blue sky
I am a bird spreading out its wings
I am a flower, I am the sunshine
I am the earth receiving a seed
and I am free when my heart is open
Yes I am free when my mind is clear
oh dear brother, oh dear sister
let’s walk together, mindfully
https://www.youtube.com/watch?v=SHxZV9HEUKo
Q: BẠN CÓ MUỐN LÀ NGƯỜI TỰ DO?
—-//—-
Nga Nguyễn – Sài Gòn ngày 07/05/2021
